دندان های کج و نامرتب بسیار شایع بوده و بسیاری از کودکان و بزرگسالان این مشکل را دارند.
دندانهایی که کاملا مرتب نیستند منحصر به شما هستند و می توانند لبخند شما را خاص و جذاب کنند. اما اگر با ظاهر دندان های خود خوشحال نیستید، یا اگر نامرتبی دندان های شما سبب مشکلات سلامتی و تکلم شده است بهتر است برای درمان ارتودنسی اقدام کنید.
اگر می خواهید بدانید دندان ها چرا نامرتب می شوند، چه مشکلاتی را برای سلامتی ممکن است ایجاد کنند و چگونه می توان آنها را مرتب کرد این مقاله را بخوانید.
چه چیزی سبب کج شدن دندان ها می شود؟
هم دندان های شیری و هم دندان های دائمی ممکن است کج رویش پیدا کنند یا کج شوند. گاهی اوقات دندان های شیری به این دلیل کج می شوند که کوچکتر از فضایی هستند که برای رویش و قرار گرفتن آنها وجود دارد.
عاداتی نظیر مکیدن انگشت یا پستانک اگر زیاد ادامه داشته باشند، می توانند باعث کج شدن یا بیرون زدگی دندان های شیری شوند. ژنتیک نیز در این مساله ممکن است نقش داشته باشد.
کج بودن دندان های شیری به این معنا نیست که الزاما دندان های دائمی کودک شما نیز کج خواهند بود. ولی اگر دندان های شیری به دلیل کمبود فضا نامرتب باشند به احتمال زیاد دندان های دائمی نیز نامرتب خواهند بود.
اگر ضربه به دهان یا پوسیدگی دندان سبب از دست دادن زودهنگام دندان شیری شود، ممکن است دندان دائمی جایگزین آن به دلیل از دست رفتن فضای مورد نیاز، کج و یا در جای نادرست رویش یابد.
سایر عواملی که روی دندان های شیری و همچنین دندان های دائمی می توانند تاثیر بگذارند عبارتند از:
اندازه فک
رژیم غذایی جوامع مدرن که حاوی غذاهای فرآوری شده و نرم می باشد و افراد بسیار زیادی از آن استفاده می کنند در مقایسه با غذاهایی که نیاکان ما مصرف می کردند نیاز به جویدن کمتری دارد.
این تغییر بتدریج و در طی زمان باعث کوچکتر شدن اندازه فک ما شده است. دانشمندان بر این عقیده اند که کوچکتر شدن فک انسان در روند تکامل ممکن است دلیل ایجاد دندانهای کج و نامرتب باشد.
عادات مایوفانکشنال غلط
عادات مایوفانکشنال آن دسته از رفتارهای تکرار شونده هستند که روی عضلات یا عملکرد دهان یا فک تاثیر می گذارند. اینها عبارتند از:
- مکیدن انگشت شست
- مکیدن پستانک یا استفاده زیاد از بطری شیر
- فشار دادن زبان به دندان ها
- تنفس دهانی
مال اکلوژن (ناهنجاری)
به بیان ساده در حالت طبیعی دندان های فک بالای شما باید هم در جهت افقی و هم در جهت عمودی کمی از دندان های فک پایین شما را بپوشانند، و نوک دندان های مولر بالای شما در داخل شیارهای دندان های مولر فک پایین شما قرار گرفته باشند. اگر این گونه نباشد مال اکلوژن یا ناهنجاری وجود دارد. فاکتورهای مختلفی می توانند باعث ایجاد مال اکلوژن ها یا ناهنجاری های دندانی شوند.
ژنتیک
اگر هرکدام از والدین شما یا هردو آنها دندان هایی نامرتب داشته باشند، شما هم ممکن است که دچار همان مشکل شوید.
مراقبت های ضعیف دندانی
تمام افراد و بخصوص کودکان باید به طور مرتب تحت نظر دندانپزشک قرار داشته باشند. در غیر اینصورت ممکن است دچار پوسیدگی دندانی و مشکلات لثه ای شوند که می تواند سبب از دست رفتن دندان های شیری و دائمی و کج شدن دندان ها شود.
تغذیه ضعیف
تغذیه ضعیف بخصوص در کودکان می تواند منجر به پوسیدگی و اختلال در تکامل دندان شود که از علل احتمالی کج شدن دندان ها هستند.
ضربه به صورت
وارد شدن ضربه به صورت یا دهان می تواند سبب جابجایی و در نتیجه کج شدن دندان ها شود.
مشکلاتی که دندانهای نامرتب ایجاد می کنند
در بعضی موارد دندان های نامرتب می توانند روی کیفیت زندگی شما تاثیر بگذارند. به عنوان مثال، نامرتبی دندان ها ممکن است روی جویدن شما تاثیر گذارد و در هنگام غذا خوردن برای شما مشکل ایجاد کند.
بعلاوه، برخی افراد احساس ناخوشایندی در مورد دندان های نامرتب خود دارند و این می تواند مانع لبخند زدن آنها و یا معاشرت های اجتماعی شود.
سایر مشکلاتی که نامرتبی دندان ها می تواند برای سلامتی ایجاد کند عبارتند از:
- بیماری پریودنتال. وقتی دندان ها کج باشند تمیز کردن بین آنها سخت می شود. این امر می تواند منجر به پوسیدگی دندان و بیماری لثه شود. اگر بیماری لثه درمان نشود پریودنتیت یا همان التهاب و عفونت بافتهای اطراف دندان ایجاد می شود که می تواند باعث تحلیل استخوان و از دست رفتن دندان شود.
- جویدن و هضم غذا. نامرتب بودن دندان ها ممکن باعث اختلال در جویدن شود که پیامد آن مشکلات گوارشی می تواند باشد.
- سایش بیش از حد. کج بودن دندان ها می تواند سبب سایش و فشار بیش از حد به دندان ها، لثه ها و عضلات فکی شود که این خود منجر به ترک خوردن دندان ها، فشار به فک، مشکلات مفصل فکی و سر دردهای مزمن شود.
- اختلال در تکلم. اگر دندان های شما نامرتب باشند می توانند روی ادا کردن حروف و کلمات و در نتیجه صحبت کردن تاثیر بگذارند.
- اعتماد به نفس. داشتن احساس بد به وضعیت ظاهری دندان ها ممکن است باعث کاهش اعتماد به نفس و گوشه گیری شود.
آیا دندانهای کج باید حتما مرتب شوند؟
تصمیم در مورد مرتب کردن دندان ها کاملا شخصی است. هزینه درمان ارتودنسی یا تحت پوشش بیمه بودن آن در تصمیم گیری بسیاری از مردم موثر است. مشکلات سلامتی نیز می تواند یک فاکتور باشد.
تاثیر نامرتبی دندان ها روی اعتماد به نفس نیز یکی از دلایل انجام درمان ارتودنسی است. اگرچه دندان های نامرتب گاهی ظاهر فرد را منحصر به فرد و جذاب می کنند.
بسیاری از مدل ها به دندان های نه چندان ایده آل خود می بالند. در ژاپن دندان های کانین کج بخصوص در خانم ها یک فاکتور زیبایی محسوب می شود.
برای مرتب کردن دندان ها چه باید کرد؟
اگر شما تصمیم گرفته اید که دندان های خود را مرتب کنید، چندین روش برای اینکار وجود دارد که بهتر است برای انتخاب بهترین آنها، با ارتودنتیست خود مشورت کنید.
در اکثر افراد درمان ارتودنسی بهترین انتخاب برای مرتب کردن دندان هاست. بخصوص برای کودکان و نوجوانان که کماکان بافت استخوانی و لثه ای قابل انعطافی دارند و حرکات دندانی در آنها به سهولت انجام می شود.
طول دوره درمان ارتودنسی بسته به فاکتورهای مختلفی ممکن است از 1 تا 3 سال به طول انجامد. گاهی اوقات علاوه بر ارتودنسی، جراحی فک نیز برای دستیابی به نتیجه مطلوب لازم می باشد.
انواع دستگاه های ارتودنسی عبارتند از:
براکت های فلزی
براکت ها، بندها و سیم های فلزی که در ارتودنسی ثابت استفاده می شوند توسط مواد مخصوص به سطح بیرونی دندان ها چسبانده می شوند. این روش ارتودنسی برای افرادی که مشکلات پیچیده دارند مناسب تر است.
از این نوع دستگاه مدت های مدیدی است که استفاده می شود و در طی زمان براکت های فلزی کوچکتر و سازگار شدن با آنها راحت تر شده است. برای متصل کردن سیم به براکت ها از الاستیک های کوچک رنگی استفاده می شود که در هر جلسه تعویض می شود.
براکت های سرامیکی
براکت های سرامیکی، شفاف یا به رنگ دندان هستند و بسیار کمتر از براکت های فلزی به چشم می آیند.
روند درمان ارتودنسی همانند روند درمان با براکت های فلزی است اگرچه ممکن است طول دوره درمان بخصوص در موارد پیچیده افزایش یابد.
الاینرهای شفاف
الاینرهای شفاف پلاک هایی پلاستیکی و تقریبا نامرئی هستند که توسط بیمار در دهان گذاشته و برداشته می شوند.
بر اساس مشکل اولیه و طرح درمان در نظر گرفته شده چندین سری از این پلاک های شفاف برای فرد ساخته می شود که هر سری باید 2 تا 3 هفته توسط بیمار استفاده شود. این روش درمان برای مشکلات پیچیده توصیه نمی شود.
براکت های لینگوال
براکت های لینگوال روی سطح داخلی دندان ها چسبانده می شوند و بنابراین یک روش ارتودنسی نامرئی محسوب می شوند.
براکت های لینگوال علاوه بر اینکه زبان را اذیت می کنند و می توانند در تکلم مشکل ایجاد کنند، بسیار گران هستند و زمان درمان با آنها نیز طولانی تر از روش های متداول است. این روش نیز برای درمان مشکلات پیچیده توصیه نمی شود.
جراحی فک
در بعضی افراد علاوه بر نامرتب بودن دندان ها مشکلات فکی نیز وجود دارند. این مشکلات فکی اگر در سنین رشد تحت درمان قرار نگیرند ممکن است برای اصلاح نیاز به انجام جراحی فک داشته باشند. این جراحی که توسط جراح فک و صورت و عموما در طی درمان ارتودنسی انجام می شود، جراحی ارتوگناتیک نامیده می شود.
خلاصه
نامرتبی دندان ها یک مشکل شایع در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان است. اگر نامرتبی دندان ها باعث ایجاد مشکلات سلامتی و تکلم، نازیبا شدن لبخند و ظاهر شخص و عدم اعتماد به نفس شود باید درمان شود.
تصمیم برای انجام درمان ارتودنسی یک مساله شخصی است و خود فرد باید براساس موارد گفته شده و نیز در نظر گرفتن فاکتورهایی نظیر هزینه و طول دوره درمان تصمیم گیری کند.
یک دیدگاه بنویسید